بازار بورس اوراق بهادار چیست؟
بازار بورس ایران محلی برای معامله سهام شرکت‌هایی است که درصدی از سهام خود را به عموم عرضه کرده‌اند. این بازار علاوه بر مزایایی که برای بهبود اقتصاد کشور دارد، می‌تواند برای سرمایه‌گذاران نیز مزایای خوبی داشته باشد. از جمله این که افراد می‌توانند در کنار مالک بخشی از شرکت بودن، در صورت عملکرد خوب شرکت سود مناسبی کسب کنند.
بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه آینده بورس ایران را به توجه به افزایش قیمت دلار و وابستگی بسیاری از شرکت‌ها به این ارز، محکوم به رشد می‌بینند. از طرفی سرمایه‌گذارانی که روی طلا و سکه یا حتی ارز سرمایه‌گذاری کرده بودند، با بالا رفتن قیمت‌ها سود زیادی کسب کرده‌اند. با این وجود هنوز هم قیمت سهام شرکت‌ها در بازار بورس اوراق بهادار تهران به اندازه دیگر بازارهای مالی موازی رشد نکرده است. بنابراین آینده بازار بورس ایران رو به رشد پیش بینی شده است.
بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
ارزهای دیجیتالی در حقیقت با پروتکل‌های رمزگذاری‌شده طراحی شده تا باعث کاهش تقلب و ممانعت از کلاهبرداری ارزی شوند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ارز دیجیتال غیرمتمرکز بودن آن است که هیچ نهاد یا سازمانی، آن را تحت نظارت و کنترل خود ندارد. بنابراین دخالت دولت‌ها در مدیریت پروژه‌های موجود در بلاک چین ممکن نیست. از طرفی استفاده از انواع ارز دیجیتال برای تراکنش‌های مالی از هر کجای جهان مقدور است.
در روش‌های پرداخت قدیمی مبلغ زیادی به عنوان کارمزد در جا به جایی ارزها و معاملات از سوی بانک یا موسسات مالی دریافت می‌شود. انجام فعالیت‌های گوناگون با ارز دیجیتال مشکلات کارمزد زیاد را ندارد. برای فعالیت در بازار کریپتوکارنسی نیاز به صرافی‌های ارزهای دیجیتال دارید. این صرافی‌ها پلتفرم‌هایی در قالب وبسایت یا اپلیکیشن هستند که امکان مبادلات ارزی را فراهم می‌کنند.
در این بازار نوسانات زیادی وجود دارد. برای مثال بیت کوین زمانی کمتر از یک دلار بوده و امروز قیمت آن به بیش از 40 هزار دلار رسیده است. در بازار ارزهای دیجیتال دیدگاهی مبتنی بر نوپایی بازار و آینده درخشان آن است. ارزش بازار ارزهای دیجیتال برای یک بازار جهانی همچنان پایین است و این بسیاری از افراد را برای سرمایه‌گذاری در آن ترغیب می‌کند؛ زیرا به عقیده آنها برای رشد جای بسیاری دارد.
برخی به دنبال جلوگیری از کاهش ارزش پول خود هستند و برای این کار به دنبال فعالیت در بازارهای خارجی هستند تا دارایی خود را به دلار تبدیل کرده به ترید و معامله‌گری بپردازند. با این کار هم از بالا رفتن قیمت دلار در برابر ریال و هم از معامله‌گری و ترید سود کسب کرده و دارایی خود را افزایش می‌دهند.
از آنجایی که ورود ارزهای جدید به بازار ارزهای دیجیتال بسیار آسان است، به همان میزان نیز احتمال از دور خارج شدن ارزهای قدیمی بسیار بیشتر است و دلیلی برای حضور هزاران ارز دیجیتال در بازار برای فعالین این حوزه وجود ندارد. بنابراین باید امکان از بین رفتن دارایی سرمایه‌گذاری شده در یک ارز دیجیتال را نادیده نگرفت.
مقایسه بازارهای بورس و ارز دیجیتال از منظرهای مختلف
تا این جا بازار بورس اوراق بهادار تهران و بازار جهانی ارز دیجیتال را شناختیم. در ادامه قصد داریم این دو بازار را از منظرهای مختلف با یکدیگر مقایسه کنیم.
نوسان بازار سهام در مقایسه با بازار ارز دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال یک بازار پر سر و صدا و فعال است. به همین دلیل هم نوسان بسیاری داشته و ممکن است بسیار پر ریسک باشد. این بازار چندین برابر سریع‌تر از بازار بورس ایران عمل می‌کند. این سرعت قیمت‌ها را با شدت بیشتری افزایش و کاهش می‌دهد. بنابراین منطقی است که میزان نوسان آن به نسبت بازارهای دیگر بسیار بیشتر باشد. البته این نکته جنبه‌های منفی نیز دارد. با بررسی ساده متوجه می‌شوید که بسیاری از رمز ارزها یک شبه نزول شدید قیمت را تجربه کرده‌اند و دارایی سرمایه‌گذاران خود را نیست و نابود ساخته‌اند. علاوه بر این نوسان قیمت با توجه به وسعت این بازار، در هر ثانیه انجام می‌شود.
امروزه با این که بازار ارز دیجیتال محبوبیت زیادی دارد، سرمایه‌گذاری در این فضا هنوز هم دارای ریسک محسوب می‌شود. بنابراین سرمایه‌گذاران هنوز به رمز ارزها به عنوان ابزاری برای جمع‌آوری مطمئن سرمایه نگاه نمی‌کنند و نمی‌توانند آینده تضمینی برای آن پیش بینی کنند.
در بازار بورس دامنه نوسان قیمتی وجود دارد. چیزی که در بازار کریپتوکارنسی مفهوم آن جایگاهی ندارد. دقیقا به همین دلیل نیز امکان یک شبه نابود شدن تمام دارایی سرمایه‌گذاری شده با اوضاع نابه‌سامان در رمز ارز وجود دارد. در حالی که در یک روز معاملاتی در بازار سرمایه ایران بیش از سقف تعیین شده امکان ضرر و زیان وجود ندارد. البته این سقف برای کسب سود وجود نیز دارد. ساعت معاملات بازارها نیز در این میزان نوسان بی تاثیر نیست. بورس تهران ساعت محدودی دارد و در مقابل بازار ارز دیجیتال شبانه‌روزی است. بنابراین در بحث سرمایه‌گذاری در بورس تغییرات با سرعت بسیار آهسته‌تری صورت می‌گیرد. به طور عادلانه سرمایه‌گذاری در بورس در مقابل بازار کریپتوکارنسی گزینه امن‌تری محسوب می‌شود. این بازار به نسبت پایدارتر بوده و به این شکل نیست که یک شبه ثروت شما را نابود کند.
تفاوت تریدرها در بازار سهام و بازار ارزهای دیجیتال
تصميمات بسیاری از تریدرها در بازار کریپتوکارنسی احساسی است. آنها اعتقاد دارند که قیمت‌ها تا همیشه بالاتر خواهد
رفت. اما در طرف دیگر پس از ریزش قیمت‌ها باز هم افرادی وجود دارند که بدون داشتن تحليل تنها به امید افزایش قیمت
در آینده، ارز دیجیتال خریداری می‌کنند. تعداد معامله‌گران بدون دانش و تجربه در این بازار بسیار زیاد است؛ چون ورود به
این بازار نیز به آسانی انجام می‌شود. تحلیل این بازار با بازار بورس تفاوت دارد. در بازار بورس تحلیل بنیادی با تحلیل
وضعیت ذاتی شرکت، نقش مهمی در انتخاب سهام شرکت‌ها دارد. از تلفيق نتایج تحلیل بنیادی با تحلیل تکنیکال یا تحلیل
نموداری، بهترین نتیجه حاصل می‌شود.
اما در بازار ارزهای رمزنگاری‌شده تحلیل بنیادی کاربرد زیادی ندارد و این کار را نسبت به بورس بسیار دشوارتر ساخته
است. در تحلیل بنیادی سابقه شرکت، حوزه فعالیت، گزارش عملکرد و … را می‌توان بررسی کرد و از این طریق انتخاب درستی داشت. اما چنین امکاناتی برای حوزه کریپتوکارنسی وجود ندارد.
از دست دادن موقعیت‌های معاملاتی به معنای از دست رفتن مقدار زیادی پول است و دانستن زمان ورود و خروج به رصد دقیق بازار و تحلیل آن نیاز دارد. اما بازار ارزهای دیجیتال محدودیت زمانی نداشته و بی وقفه انجام می‌شود. حتی تریدرهای باتجربه نیز ممکن است فرصت‌های معاملاتی را از دست بدهند. تعیین زمان مناسب خرید و فروش در بازار ارزهای رمزنگاری‌شده به نسبت بازار بورس ایران پیچیده‌تر است و نمی‌توان از استراتژی یکسانی برای ارزهای مختلف بازار استفاده کرد.
معامله در بازار بورس فاکتورهای ساده‌تری برای بررسی نیاز دارد. برای مثال زمان بالارفتن قیمت دلار می‌توان برای ورود به برخی از سهام وابسته به این ارز اقدام کرد. رشد دلار می‌تواند موجب رشد شاخص بورس و سهام فعال بازار شود. اما تغییر قیمت ارزهای سنتی تاثیری روی ارزهای دیجیتال ندارد.
سهام بورس با ارزشمندی و عوامل بنیادی و رشد صنعت طی دوره سودده می‌شوند. اما ارزهای دیجیتال با عوامل تکنولوژیکی و محبوبیت رمز ارز ارزشمند می‌شوند.
تفاوت قانون‌گذاری و ممنوعیت معاملاتی در بازار بورس و بازار ارز دیجیتال
با این که وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال در کشور ایران هنوز به طور دقیق مشخص نیست، خرید و فروش ارزهای دیجیتال به طور کلی غیر قانونی نیست. البته این بستگی به قانون کشورها دارد. برخی از کشورها هر گونه فعالیتی اعم از استخراج یا خرید و فروش ارز دیجیتال را ممنوع کرده‌اند. بنابراین برای فعالیت در بازار کریپتوکارنسی باید به قانون ناحیه جغرافیایی خود توجه کنید تا برای فعالیت دچار مشکل نشوید.
از طرفی اما بازار بورس کشورها برای فعالیت اهالی آن کشور کاملا قانونی است. به همین ترتیب در ایران فعالیت در بازار بورس اوراق بهادار تهران نه تنها کاملا قانونی است، بلکه فعالین آن از حمایت قانونی برخوردار بوده و تخلفات صورت گرفته در آن قابل پیگرد است.
پس با توجه به این که هر نوع فعالیت در بازار کریپتوکارنسی کاملا وابسته به قوانین کشورهاست، این بازار جهانی از این نظر با مشکلاتی درگیر است. برای مثال هر زمان که دولت‌ها خرید و فروش ارزهای دیجیتال را در کشور خود آزاد یا ممنوع می‌کنند، قیمت‌ها به شدت دچار نوسان شده و بازار متشنج می‌شود. در حالی که طبق اشارات، مسائل مربوط به ممنوعیت قانونی در خصوص بازار سرمایه ایران به هیچ وجه وجود نداشته و تاثیری نیز بر روند بازار ندارد.
بورس یا ارز دیجیتال؟
پاسخ این سوال برای هر فرد متفاوت است و بستگی به شرایط او دارد. افرادی که برای سود بیشتر حاضر به قبول ریسک بیشتر هستند، ارزهای دیجیتال می‌تواند گزینه مناسبی برایشان باشد. بازار بورس اما بازاری قانونی با ثبات بیشتر است که دردسرهای بازار ارز دیجیتال را ندارد.
بورس بستری امن برای سرمایه‌گذاری است و نظارت قانونی بر آن بیشتر است. در ارزهای دیجیتال نوسان زیاد است و هیچ نرخ مصوبی برای کنترل قیمت‌ها وجود ندارد. بنابراین به همان میزان که ممکن است سود فراوانی نصیب سرمایه‌گذار کند، ریسک بالاتری داشته و در زمان کوتاهی می‌تواند ضرر و زیان‌های شدیدی را به سرمایه‌گذار تحمیل کند.
بازار ارزهای دیجیتال بازاری نوپاست که در تمام کشورها امکان فعالیت در آن وجود ندارد. این بازار از حمایت دولت‌ها بهره‌مند نیست و تراکنش‌های انجام شده در آن قابلیت پیگیری ندارد. افراد زیادی امید به کسب ثروت در این بازار دارند؛ اما بازار ارزهای دیجیتال برای افراد غیرحرفه‌ای می‌تواند تنها محلی برای از بین بردن دارایی‌های آنها باشد. در نتیجه بازار سرمایه ایران با توجه به نکات مطرح شده می‌تواند مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشد. این بازار با رشد آهسته و پیوسته برای سرمایه‌گذاران بلندمدتی بهترین مکان سرمایه‌گذاری است.
سخن پایانی
در این متن بازار بورس و ارز دیجیتال را از منظرهای مختلف بررسی کردیم. با توجه به تفاوت‌های ذکر شده سرمایه‌گذاری در بازار بورس تهران بهتر از سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال به نظر می‌رسد. البته این انتخاب به فرد و شرایط او بستگی دارد. برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس نیاز به یک شرکت کارگزار معتبر و مطمئن دارید.
شرکت کارگزاری مدبر آسیا، کارگزار رسمی بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس کالا و انرژی است که از سال 1383 فعالیت رسمی خود را در بازار سرمایه ایران با هدف ارائه خدمات نوین در سطح جهانی در کنار مشتری مداری آغاز کرده است. این شرکت کارگزاری با سابقه طولانی خود و ارائه خدماتی ویژه از جمله تسویه آنی وجوه مشتریان در بازار سرمایه پلتفرم معاملاتی امنی را در اختیار علاقه‌مندان به فعالیت در بازار سرمایه ایران قرار داده تا کاربران با خیالی آسوده به معاملات خود بپردازند.
دیدگاه خود را بنویسید