تعریف قانونی سبدگردانی
مطابق با بند ۱۷ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی، سبدگردان عبارت است از: شخص حقوقی که در قالب قراردادی مشخص و بهمنظور کسب انتفاع، به خریدوفروش اوراق بهادار برای سرمایهگذار میپردازد. همچنین بر اساس بند ۳۳ ماده ۱ همین قانون، سبد مجموعه داراییهای مالی است که از محل وجوه سرمایهگذاران خریداری میشود. سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری بر اساس خصوصیات، سطح ریسکپذیری و سرمایه هر سرمایهگذار، سبدی مناسب او تشکیل داده و بهصورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت میکند. همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایهگذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ میشود. مزیت عمده سبدگردانی در استفاده از توان حرفهای مدیر سبد و مشاورههای تیم مدیران سرمایهگذاری است. این مسئله باعث میگردد که تمام تصمیمات گرفتهشده با دقت و بررسی لازم بر روی گزارشهای مالی و اخبار بازار سرمایه به انجام برسد و درواقع ارجحیت و تمایز سبدگردانی نسبت به سرمایهگذاری انفرادی و یا از طریق سایر نهادهای بازار سرمایه در همین نکته نهفته است.
سبدگردانی در قانون اساسی
در اجراي بند (۲ ) ماده ي ۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ ،اين دستورالعمل بـه منظور تعيين چگونگي تأسيس و فعاليت سبدگردان موضوع بند ۱۷ ماده ي ۱ قانون مذكور، به تصـويب هيأت مديره سازمان بورس و اوراق بهادار رسيد.
تأسيس هر نوع شخص حقوقي كه در نام خود از يك يا هر دو كلمه ي “سبدگرداني” و “سبدگردان” استفاده نمايـد يـا تغيير نام يك شخص حقوقي تأسيس شده به نامي كه در آن از يك يا دو كلمه ي مذكور استفاده شود، منوط به دريافت مجوز تأسيس از سازمان است و آن شخص حقوقي بايد ضمن احراز شرايط مذكور در اين دسـتورالعمل، تقاضـاي ثبـت خود را به عنوان سبدگردان موضوع بند ۱۷ ماده ي ۱ قانون بازار اوراق بهادار، به سازمان ارائه دهد. همچنين تصدي بـه فعاليت سبدگرداني ( كه در بند ۴ ماده ي ۱ اين دستورالعمل تعريف شده است) به موجب بند ۱ مـاده ي ۴۹ قـانون بـازار اوراق بهادار، مستلزم اخذ مجوز فعاليت از سازمان است و سازمان اشخاصي را كه بدون دريافت مجوز لازم، مبـادرت بـه اين فعاليت نمايند، به موجب مادهي ۵۲ قانون بازار اوراق بهادار تحت پيگرد قانوني قرار ميدهد.
سبدگردان و سرمایهگذار
قوانین جدیدی تنظیم شده است تا در زمان تضاد منافع اولویت را به سرمایه گذار اختصاص میدهد. در خصوص کارمزدهای مصوب نیز، باید طبق قوانین عمل شود و اگر روش دیگری مدنظر سبدگردان باشد، قبل از اجرایی شدن حتماً باید ذیل مجوزهای مورد تایید سازمان قرار بگیرد. روش محاسبه کارمزد، سرمایه اولیه، سقف آن و محاسبات دیگر نیز باید با توافق مشتری باشد. همچنین، در ظرف یک روز کاری پس از بسته شدن قرارداد بین سبدگردان و مشتری، باید کد سبدگردانی اختصاص یابد.
قانون تعارض منافع
مطابق ماده ۱۴ دستورالعمل تاسیس و فعالیت سبدگردان، درصورتي كه تضاد منافع ميان سبدگردان و مشتري بوجود آيد، اولويت با منافع مشتري مي باشد. برای کنترل تضاد منافعی که ممکن است به دلیل ارائه خدمات مختلف بین سبدگردان یا اشخاص وابسته و کارکنان با مشتریان به وجود آید، اجرای ماده۲۷ دستورالعمل فوق در دستور کار قرار خواهد گرفت. جهت رعایت این ماده به صورت ماهانه خرید و فروش های شخصی همکاران سبدگردان به سازمان و مشتریان اعلام خواهد شد که به صورت شفاف مشخص باشد که از دارایی های سرمایه گذاری جهت منافع شخصی این افراد سواستفاده نشده باشد.
مسولیتها و اختیارات
حدود مسئوليت ها و اختيارات و نيز شرايط فعاليت سبدگردان هوشمند رابین بر مبناي دستورالعمل تأسیس و فعالیت سبدگردان در تاریخ 29/08/1389 مصوب هیأتمدیرۀ سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر مصوبات و اصلاحات بعدی آن قرار داشته و بناي خود را بر رعايت جامع و كامل آن قرار داده است.